Ο αντιπρόεδρος Β. Ναουμόφσκι μιλάει για τις συνομιλίες και την προσφυγή στη Χάγη
Τους όρους υπό τους οποίους τα Σκόπια θα μπορούσαν να συμφωνήσουν σε μια αμοιβαία αποδεκτή λύση του προβλήματος της ονομασίας, υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ, κ. Βάσκο Ναουμόφσκι. «Η πραγματικότητα της ύπαρξης της μακεδονικής ταυτότητας, του έθνους, της γλώσσας και του κράτους δεν μπορεί ν’ αλλάξει», λέει και αναφέρεται ακόμα στο ενδεχόμενο να φύγει η διαδικασία από τον ΟΗΕ αλλά και στην προσφυγή της χώρας του κατά της Ελλάδας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
– Ποια θα θεωρούσατε δίκαιη και βιώσιμη λύση στο πρόβλημα της ονομασίας, στην οποία να συμφωνούν και οι δύο πλευρές;
– Η λύση που θα είναι αποδεκτή, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της την πραγματικότητα. Εάν υπάρχει πρόβλημα με την πραγματικότητα, υπάρχουν δύο τρόποι για να ξεπεραστεί: είτε να αλλάξει η πραγματικότητα είτε να αλλάξει η στάση απέναντί της και να γίνει αποδεκτή η πραγματικότητα αυτή. Η πραγματικότητα της ύπαρξης της μακεδονικής ταυτότητας, του έθνους, της γλώσσας και του κράτους, δεν μπορεί ν’ αλλάξει. Οχι τον 21ο αιώνα. Τα ευρωπαϊκά ιδεώδη αφορούν την ένωση των ανθρώπων κι όχι το μπλοκάρισμα του δρόμου τους προς ένα καλύτερο μέλλον. Είμαι βέβαιος ότι στην Ελλάδα υπάρχει γνώση του γεγονότος ότι η ένταξη της Δημοκρατίας της Μακεδονίας στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ είναι, επίσης, προς όφελος της Ελλάδας. Κατόπιν όλων αυτών, εάν κοιτάξει κάποιος τη συνολικότερη εικόνα, τις ιστορικές, γεωπολιτικές και οικονομικές συνθήκες, δεν είμαι σίγουρος ότι είμαστε ο μεγαλύτερος εχθρός που μπορεί να έχει η Ελλάδα.
Αντιθέτως, υπάρχουν πολύ περισσότερα πράγματα που ενώνουν τους λαούς των δύο χωρών από ό,τι πράγματα που τους χωρίζουν. Μοιραζόμαστε πολλές κοινές αξίες και είμαι πεπεισμένος ότι έχουμε ένα κοινό μέλλον.
– Η χώρα σας εξακολουθεί να πιστεύει σε λύση μέσω του ΟΗΕ; Το ρωτώ γιατί τελευταία τα Σκόπια δείχνουν να επιδιώκουν παράκαμψη της διαδικασίας και ανάληψη πρωτοβουλιών μέσω της Ε.Ε.
– Παραμένουμε προσηλωμένοι στις διαπραγματεύσεις στον ΟΗΕ και αναμένουμε πως η λύση θα βρεθεί εκεί. Οποιος μπορεί να συμβάλει ώστε να βρεθεί πιο γρήγορα λύση, θα είναι εκτιμητέο.
– Ελπίζει η κυβέρνησή σας ότι μπορεί μέχρι τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στα τέλη Νοεμβρίου να έχει αλλάξει κάτι σε σχέση με το ζήτημα της ονομασίας ώστε να γίνετε μέλος της Συμμαχίας;
– Πιστεύουμε ότι εάν υπάρχει καλή και ειλικρινής βούληση και από τις δύο πλευρές, μπορούμε να προχωρήσουμε πιο κοντά στην τελική λύση πολύ σύντομα. Υπάρχει ένα μακροχρόνιο πρόβλημα, αλλά νομίζουμε ότι έχει έρθει η ώρα να φτάσουμε σ’ ένα τέλος, επειδή αυτό θα συμβάλει στην οικοδόμηση ακόμη πιο ισχυρών σχέσεων.
– Η χώρα σας έχει προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, ζητώντας την καταδίκη της Ελλάδας για παραβίαση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας. Πιστεύετε ότι μια πιθανή καταδίκη ή αθώωση θα διευκόλυνε τις διαδικασίες;
– Οταν υπογράψαμε την Ενδιάμεση Συμφωνία, το 1995, και οι δύο πλευρές έκαναν παραχωρήσεις. Εμείς, μεταξύ άλλων, συμφωνήσαμε στην αλλαγή της (εθνικής) σημαίας. Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα συμφώνησε να μη φέρει αντίρρηση σε τυχόν αίτηση ή ένταξή μας σε διεθνείς, πολυμερείς και περιφερειακούς οργανισμούς και θεσμούς, στους οποίους η ίδια είναι μέλος. Αυτή είναι μια ξεκάθαρη μνεία, που σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να μπλοκάρει την ένταξη σε οργανισμούς, όπως η Ε.Ε. ή το ΝΑΤΟ και βιώνουμε ακριβώς το αντίθετο. Επομένως, καταθέσαμε την αίτηση στη Χάγη (ICJ) προκειμένου να δούμε εάν κάθε κράτος–μέλος των Ηνωμένων Εθνών σέβεται τις διεθνείς νομικές υποχρεώσεις, που έχουν συμφωνηθεί. Και οι δύο πλευρές συμφωνήσαμε σ’ αυτό το έγγραφο και δεν θέλουμε να επιστρέψουμε στην περίοδο πριν από τη Συμφωνία. Πάντα ακολουθούσαμε αυτό που έχει υπογραφεί και αναμένουμε από την Ελλάδα να κάνει το ίδιο. Εάν δεν υπήρχαν προσκόμματα (μπλοκαρίσματα) στην ευρωατλαντική ένταξη, δεν θα υπήρχε καμία ανάγκη να αναμειχθεί το ICJ.
Τους όρους υπό τους οποίους τα Σκόπια θα μπορούσαν να συμφωνήσουν σε μια αμοιβαία αποδεκτή λύση του προβλήματος της ονομασίας, υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ, κ. Βάσκο Ναουμόφσκι. «Η πραγματικότητα της ύπαρξης της μακεδονικής ταυτότητας, του έθνους, της γλώσσας και του κράτους δεν μπορεί ν’ αλλάξει», λέει και αναφέρεται ακόμα στο ενδεχόμενο να φύγει η διαδικασία από τον ΟΗΕ αλλά και στην προσφυγή της χώρας του κατά της Ελλάδας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
– Ποια θα θεωρούσατε δίκαιη και βιώσιμη λύση στο πρόβλημα της ονομασίας, στην οποία να συμφωνούν και οι δύο πλευρές;
– Η λύση που θα είναι αποδεκτή, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη της την πραγματικότητα. Εάν υπάρχει πρόβλημα με την πραγματικότητα, υπάρχουν δύο τρόποι για να ξεπεραστεί: είτε να αλλάξει η πραγματικότητα είτε να αλλάξει η στάση απέναντί της και να γίνει αποδεκτή η πραγματικότητα αυτή. Η πραγματικότητα της ύπαρξης της μακεδονικής ταυτότητας, του έθνους, της γλώσσας και του κράτους, δεν μπορεί ν’ αλλάξει. Οχι τον 21ο αιώνα. Τα ευρωπαϊκά ιδεώδη αφορούν την ένωση των ανθρώπων κι όχι το μπλοκάρισμα του δρόμου τους προς ένα καλύτερο μέλλον. Είμαι βέβαιος ότι στην Ελλάδα υπάρχει γνώση του γεγονότος ότι η ένταξη της Δημοκρατίας της Μακεδονίας στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ είναι, επίσης, προς όφελος της Ελλάδας. Κατόπιν όλων αυτών, εάν κοιτάξει κάποιος τη συνολικότερη εικόνα, τις ιστορικές, γεωπολιτικές και οικονομικές συνθήκες, δεν είμαι σίγουρος ότι είμαστε ο μεγαλύτερος εχθρός που μπορεί να έχει η Ελλάδα.
Αντιθέτως, υπάρχουν πολύ περισσότερα πράγματα που ενώνουν τους λαούς των δύο χωρών από ό,τι πράγματα που τους χωρίζουν. Μοιραζόμαστε πολλές κοινές αξίες και είμαι πεπεισμένος ότι έχουμε ένα κοινό μέλλον.
– Η χώρα σας εξακολουθεί να πιστεύει σε λύση μέσω του ΟΗΕ; Το ρωτώ γιατί τελευταία τα Σκόπια δείχνουν να επιδιώκουν παράκαμψη της διαδικασίας και ανάληψη πρωτοβουλιών μέσω της Ε.Ε.
– Παραμένουμε προσηλωμένοι στις διαπραγματεύσεις στον ΟΗΕ και αναμένουμε πως η λύση θα βρεθεί εκεί. Οποιος μπορεί να συμβάλει ώστε να βρεθεί πιο γρήγορα λύση, θα είναι εκτιμητέο.
– Ελπίζει η κυβέρνησή σας ότι μπορεί μέχρι τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στα τέλη Νοεμβρίου να έχει αλλάξει κάτι σε σχέση με το ζήτημα της ονομασίας ώστε να γίνετε μέλος της Συμμαχίας;
– Πιστεύουμε ότι εάν υπάρχει καλή και ειλικρινής βούληση και από τις δύο πλευρές, μπορούμε να προχωρήσουμε πιο κοντά στην τελική λύση πολύ σύντομα. Υπάρχει ένα μακροχρόνιο πρόβλημα, αλλά νομίζουμε ότι έχει έρθει η ώρα να φτάσουμε σ’ ένα τέλος, επειδή αυτό θα συμβάλει στην οικοδόμηση ακόμη πιο ισχυρών σχέσεων.
– Η χώρα σας έχει προσφύγει στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, ζητώντας την καταδίκη της Ελλάδας για παραβίαση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας. Πιστεύετε ότι μια πιθανή καταδίκη ή αθώωση θα διευκόλυνε τις διαδικασίες;
– Οταν υπογράψαμε την Ενδιάμεση Συμφωνία, το 1995, και οι δύο πλευρές έκαναν παραχωρήσεις. Εμείς, μεταξύ άλλων, συμφωνήσαμε στην αλλαγή της (εθνικής) σημαίας. Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα συμφώνησε να μη φέρει αντίρρηση σε τυχόν αίτηση ή ένταξή μας σε διεθνείς, πολυμερείς και περιφερειακούς οργανισμούς και θεσμούς, στους οποίους η ίδια είναι μέλος. Αυτή είναι μια ξεκάθαρη μνεία, που σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να μπλοκάρει την ένταξη σε οργανισμούς, όπως η Ε.Ε. ή το ΝΑΤΟ και βιώνουμε ακριβώς το αντίθετο. Επομένως, καταθέσαμε την αίτηση στη Χάγη (ICJ) προκειμένου να δούμε εάν κάθε κράτος–μέλος των Ηνωμένων Εθνών σέβεται τις διεθνείς νομικές υποχρεώσεις, που έχουν συμφωνηθεί. Και οι δύο πλευρές συμφωνήσαμε σ’ αυτό το έγγραφο και δεν θέλουμε να επιστρέψουμε στην περίοδο πριν από τη Συμφωνία. Πάντα ακολουθούσαμε αυτό που έχει υπογραφεί και αναμένουμε από την Ελλάδα να κάνει το ίδιο. Εάν δεν υπήρχαν προσκόμματα (μπλοκαρίσματα) στην ευρωατλαντική ένταξη, δεν θα υπήρχε καμία ανάγκη να αναμειχθεί το ICJ.