Ψυχαγωγικά και ενημερωτικά sites προσέφεραν επί χρόνια στους επισκέπτες του Διαδικτύου δωρεάν το περιεχόμενό τους. Η εικόνα αυτή αρχίζει ωστόσο να αλλάζει. Ολοένα και περισσότεροι ιστότοποι, είτε πρόκειται για τις ηλεκτρονικές εκδόσεις εφημερίδων, είτε για site, στα οποία μπορεί κανείς να ανταλλάξει υλικό, όπως το Scribd, γίνονται συνδρομητικά, αντιλαμβανόμενα ότι εάν δεν χρεώσουν τους χρήστες για το περιεχόμενό τους δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν.
Τέτοιου είδους κινήσεις, όπως επισημαίνεται σε ανάλυση του CNNMoney, και αναφέρει σε σημερινό της θέμα η Ναυτεμπορική, προκαλούν εκνευρισμό στους χρήστες του Διαδικτύου και κάποιες φορές μεταφράζονται σε παροδική μείωση της επισκεψιμότητας.
Η στροφή στο συνδρομητικό μοντέλο είναι μία δυσάρεστη μεν, αναγκαία δε επιλογή. Όσα, όμως, sites έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν μία αξιόπιστη εικόνα, διατηρούν τελικά αλώβητη τη βάση των χρηστών τους.
Στις ΗΠΑ το «χορό» άνοιξε το Scribd, το οποίο από το 2006 έως και το φετινό Ιούλιο, επέτρεπε στους χρήστες να «κατεβάζουν» δωρεάν και να μοιράζονται διάφορα έγγραφα. Πλέον όσοι θέλουν πρόσβαση στο υλικό του, θα πρέπει να καταβάλλουν 9 δολάρια μηνιαίως ή 59 δολ. ετησίως.
Το TeachStreet, ένα site που προσφέρει χρηστικές πληροφορίες σε φοιτητές, κατάφερε να μείνει δωρεάν για δύο χρόνια. Όπως εξήγησε στο CNN ο διευθύνων σύμβουλος της TeachStreet εξετάστηκαν διάφοροι τρόποι, που θα μπορούσαν να το φέρουν σε κερδοφόρο τροχιά, και τελικά αποφασίστηκε ότι η συνδρομή των χρηστών είναι η μόνη αποτελεσματική λύση.
Η μεγάλη βάση χρηστών, όπως εξηγούν αναλυτές, δεν μεταφράζεται απαραίτητα σε παραγωγή κερδών για τους ιστοτόπους, ακόμη και για τους πιο δημοφιλείς. Ενδεικτική είναι η περίπτωση του Facebook.
Το γνωστό site κοινωνικής δικτύωσης ανακοίνωσε τον Ιούλιο ότι εξυπηρετεί πλέον 500 εκατομμύρια λογαριασμούς χρηστών ανά τόνο κόσμο, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες ετοιμάζεται να εισέλθει στο χρηματιστήριο το 2012.
«Παρ’όλα αυτά, ο τεράστιος αυτός οργανισμός κοινωνικής δικτύωσης δεν έχει ακόμη παρουσιάσει ένα λεπτομερές επιχειρηματικό σχέδιο για το πώς θα παρουσιάσει κέρδη» σχολιάζει η αρθρογράφος του CNNMoney, Τζουλιάν Πεπιτόν.
Σε παρόμοια κατάσταση βρίσκεται και το Twitter. Πολλοί αναρωτιούνται πώς θα καταφέρει να παρουσιάσει αξιόλογα κέρδη, από τη στιγμή που όλες οι υπηρεσίες του είναι δωρεάν. Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς σήμερα το Διαδίκτυο χωρίς το Facebook ή το Twitter, site που έχουν μεγάλη απήχηση παγκοσμίως.
Θα πρέπει, ωστόσο, ακόμη και αυτά να παρουσιάσουν κάποια στιγμή ένα ρεαλιστικό επιχειρηματικό σχέδιο.